Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τη διαφορά μεταξύ των τριών εννοιών:

1)     Η Ψηφιοποίηση είναι Λειτουργική Ανάγκη και είναι η Ραχοκοκαλιά του Ψηφιακού Μετασχηματισμού

Η ψηφιοποίηση συνεπάγεται την τυποποίηση των επιχειρηματικών διαδικασιών και σχετίζεται με τη μείωση του κόστους και τη λειτουργική υπεροχή. Στην ουσία, επιβάλλει πειθαρχία στις επιχειρηματικές διαδικασίες που, με την πάροδο των ετών, εκτελούνταν από μεμονωμένους συνεργάτες (ήρωες), με ποικίλους, δημιουργικούς (αλλά όχι πάντα βέλτιστους) τρόπους. Οι SAP, Oracle  και άλλα ολοκληρωμένα πακέτα λογισμικού που ήρθαν στο προσκήνιο τη δεκαετία του 1990, βοήθησαν στο δρόμο για περισσότερη ψηφιοποίηση. Παρόλα αυτά η ψηφιοποίηση παραμένει μια οδυνηρή διαδικασία.

Η ψηφιοποίηση συνεπάγεται πειθαρχημένη υιοθέτηση κατάλληλων, τυποποιημένων επιχειρηματικών διαδικασιών για τη διασφάλιση της αξιοπιστίας, της προβλεψιμότητας και της ασφάλειας της επικοινωνίας με τους πελάτες. Αν και η συμμετοχή μπορεί να προέλθει από όλα τα τμήματα της επιχείρησης, η ψηφιοποίηση είναι τελικά μια προσπάθεια από πάνω προς τα κάτω, από την κορυφή της ιεραρχίας προς τη βάση. Για να διασφαλιστεί ότι οι τυποποιημένες διαδικασίες εφαρμόζονται σε όλα τα τμήματα της εταιρείας, τα ανώτερα στελέχη υπαγορεύουν τη διαδικασία και τα πρότυπα δεδομένων, επιβλέποντας την εφαρμογή τους. Όλοι οι άλλοι είναι υπεύθυνοι για την εφαρμογή των προτύπων. Η ατομική διακριτική ευχέρεια δεσμεύεται από αυστηρούς κανόνες αποφάσεων. Αν και οι άνθρωποι σε ολόκληρη την επιχείρηση ενδέχεται να θεωρηθούν υπεύθυνοι για τα πρότυπα εφαρμογής, η διευθυντική ομάδα είναι τελικά υπεύθυνη για τις επιπτώσεις όλης αυτής της διαδικασίας. Η απόδοση αυτών των προτύπων μπορεί να μετρηθεί με την εξοικονόμηση κόστους και με τη βαθμολογία της εξυπηρέτησης από τους πελάτες.

Τα οφέλη της ψηφιοποίησης είναι σημαντικά: αποτελεσματικότητα, αποδοτικότητα, λειτουργική αριστεία και προβλεψιμότητα. Αν και είναι πολύ επίπονη για τις εταιρείες και τα στελέχη, η ψηφιοποίηση είναι απαραίτητη διαδικασία για τις εταιρείες. Χωρίς ψηφιοποίηση, δεν μπορούν να αναπτυχθούν και να μεταφερθούν στην ψηφιακή εποχή. Δεν μπορούν να αναδείξουν την πολυπλοκότητα των διευρυμένων χαρτοφυλακίων και προϊόντων τους και δεν μπορούν να εξατομικεύσουν τις υπηρεσίες. Οι πειθαρχημένες, τυποποιημένες επιχειρηματικές διαδικασίες, όπου απαιτείται, διασφαλίζουν την ακρίβεια και την ασφάλεια των βασικών συναλλαγών και διαδικασιών. Η ψηφιοποίηση κάνει τα δεδομένα προσβάσιμα και αξιόπιστα.

Οι περισσότερες εταιρείες έχουν υποτιμήσει κατά πολύ την πρόκληση της ψηφιοποίησης και η υλοποίησή της έχει αποδειχθεί πολύ πιο δύσκολη απ’ ό,τι φανταζόταν οι διευθυντές  των επιχειρήσεων. Σε πολλές περιπτώσεις, οι διευθυντές έχουν δεσμευτεί για πρωτοβουλίες ψηφιοποίησης, πιστεύοντας ότι χρηματοδοτούν μια νέα και καλύτερη τεχνολογία. Πολλοί δεν αναγνώριζαν ότι η ψηφιοποίηση απαιτεί δέσμευση για θεμελιώδεις αλλαγές στον τρόπο εργασίας των ανθρώπων. Κατά συνέπεια, οι περισσότερες προσπάθειες ψηφιοποίησης κοστίζουν περισσότερο – και δημιουργούν λιγότερα οφέλη – από ό, τι αναμενόταν.

Το Κέντρο Έρευνας Πληροφοριακών Συστημάτων του MIT (CISR) διαπίστωσε ότι μόνο το 28% των καθιερωμένων εταιρειών έχουν ψηφιοποιηθεί με επιτυχία. Αυτό είναι ένα βασικό πρόβλημα, επειδή οι εταιρείες πρέπει να ψηφιοποιηθούν εάν ελπίζουν να γίνουν ψηφιακές. Χωρίς ψηφιοποίηση, οι δραστηριότητες της διοίκησης θα καταναλωθούν με τη διόρθωση του τι συμβαίνει στις λειτουργίες της εταιρείας και την εφαρμογή διορθωτικών ενεργειών. Δεν θα υπάρχει χρόνος για καινοτομία. Οι διευθυντές των εταιρειών δεν θα έχουν διαθέσιμους πόρους για να επενδύσουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό ή στην αριστεία στην εκτέλεση των λειτουργιών, για να υποστηρίξουν την ψηφιακή πρόταση αξίας τους.

  • Η Ψηφιακή Εταιρεία έχει και μια Πελατοκεντρική Ψηφιακή Πρόταση Αξίας

Οι ψηφιακές εταιρείες πετυχαίνουν δίνοντας στον πελάτη τους νέες λύσεις με νέα αξία γι αυτόν (νέες ψηφιακές προτάσεις αξίας). Όλες αυτές νέες λύσεις που δημιουργούν οι ψηφιακές εταιρείες για τους πελάτες τους, είναι και πηγές εσόδων για τις ίδιες. Προκειμένου οι ψηφιακές εταιρείες να εντοπίσουν βιώσιμες ψηφιακές προσφορές και λύσεις, που οι πελάτες θα είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για αυτές, απαιτούνται από αυτές κάποιοι πειραματισμοί. Οι άνθρωποι στην κορυφή της εταιρείας μπορεί να έχουν ένα όραμα για το τι είναι δυνατόν να γίνει στην ψηφιακή οικονομία, αλλά επειδή οι ψηφιακές προσφορές και λύσεις δεν ήταν μέρος προηγούμενων προσφορών και λύσεων, δεν μπορούν να γνωρίζουν ακριβώς τι μπορούν να προσφέρουν που θα ενθουσιάσει τους πελάτες. Η διοίκηση με κατεύθυνση από πάνω προς τη βάση, η εξάρτηση από την παραδοσιακή διαχείριση των επιχειρήσεων, οι μετρήσεις που επικεντρώνονται στη μείωση του κόστους ή στη βραχυπρόθεσμη κερδοφορία και άλλες παρόμοιες παραδοσιακές πρακτικές διοίκησης μιας εταιρείας, θα την εμποδίσουν από το να γίνει γρήγορα και σωστά μια ψηφιακή εταιρεία, περιορίζοντας κατά βάση τον πειραματισμό, ο οποίος είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της δημιουργίας της ψηφιακής εταιρείας.

Βασικό βήμα για να κάνουν οι διευθυντές τις εταιρείες τους ψηφιακές, είναι να δημιουργήσουν και να διατυπώσουν μια ψηφιακή πρόταση αξίας. Αυτή η πρόταση αξίας πρέπει να επανεκτιμήσει τον τρόπο με τον οποίο οι ψηφιακές τεχνολογίες μπορούν να βελτιώσουν τα υπάρχοντα περιουσιακά στοιχεία, τις δυνατότητες μιας εταιρείας, τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρει για να δημιουργήσουν μια νέα αξία για τους πελάτες. Για να είναι μια εταιρεία ψηφιακή, δεν φτάνει απλώς η χρήση εφαρμογών για κινητά σε πελάτες. Η επιχείρηση πρέπει να εκμεταλλευθεί την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσει το επιχειρηματικό της μοντέλο και ενδεχομένως ακόμη και το μοντέλο όλου του κλάδου, εφόσον είναι μια αρκετά μεγάλη εταιρεία του χώρου. Η amazon καθόρισε την λιανική.

Μεγάλες, παλιές εταιρείες έχουν αρχίσει να δημιουργούν ψηφιακές προτάσεις αξίας. Η Schneider Electric έχει προχωρήσει πέρα από την πώληση ηλεκτρικών προϊόντων, στην παροχή λύσεων διαχείρισης ενέργειας. Η Philips έχει πουλήσει πολλές από τις επιχειρήσεις της, συμπεριλαμβανομένης της βασικής επιχείρησης φωτισμού, για να επικεντρωθεί στη «βελτίωση της ζωής μέσω της καινοτομίας, στην υγειονομική περίθαλψη». Αυτές οι εταιρείας έχουν καινοτομήσει στην πορεία τους να γίνουν ψηφιακές (μπορείτε να διαβάσετε την πορεία τους).

Με όλα αυτά θέλουμε να δείξουμε στους αναγνώστες αυτού του εγχειριδίου, ότι μπορεί ο δρόμος προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό να είναι δύσκολος, εμπεριέχοντας και κάποιο ρίσκο, αλλά, για να έχει μια επιχείρηση, κερδοφόρα ανάπτυξη στην ψηφιακή εποχή, δεν μπορεί να έχει μια «πρόταση αξίας» για τους πελάτες της, την οποία χρησιμοποιούσε στην αναλογική εποχή, την εποχή πριν την ψηφιοποίηση και την ψηφιακή τεχνολογία. Χρησιμοποιήστε τις ψηφιακές τεχνολογίες, αναλύστε το ψηφιακό περιβάλλον των πελατών σας και προσπαθήστε να δημιουργήσετε μια «ψηφιακή πρόταση αξίας» για αυτούς.

  • Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αφορά τους ανθρώπους και τις ικανότητές τους στη σημερινή ψηφιακή εποχή.

Όσο περισσότερο μελετούμε τον ψηφιακό μετασχηματισμό, τόσο περισσότερο συνειδητοποιούμε ότι αυτός δεν αφορά ούτε στο εάν μια εταιρεία είναι, ή γίνεται ψηφιακή, ούτε στο πώς και πόσες  τεχνολογίες χρησιμοποιεί, ούτε και έχει σχέση με αυτή καθαυτή τη μεταφορά στον ψηφιακό κόσμο. Αντίθετα, έχει να κάνει με τις γνώσεις, τις ικανότητες και τις δεξιότητές μιας εταιρείας, των ηγετών της, καθώς και όλων των εργαζομένων σε ό,τι έχει σχέση με τις ψηφιακές τεχνολογίες και τη συνεργασία που έχουν για να συν-δημιουργούν λύσεις για τον ψηφιακό πελάτη.

Άρα, Τι είναι και τι δεν είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός;

  • Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν αφορά την τεχνολογία.

Μια βασική λανθασμένη αντίληψη είναι ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι κάτι που οι εταιρείες επιλέγουν να κάνουν με την τεχνολογία, ή ότι είναι κυρίως η εφαρμογή και η χρήση της τεχνολογίας. Δεν είναι.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αφορά τον τρόπο με τον οποίο η τεχνολογία αλλάζει τις συνθήκες υπό τις οποίες κινείται η επιχείρηση, με τρόπους που αλλάζουν τις προσδοκίες των πελατών, των συνεργατών και των εργαζομένων.

Υπάρχουν πολλές σημαντικές τεχνολογικές αλλαγές στο ανταγωνιστικό περιβάλλον που αντιμετωπίζει η εταιρεία σας  και που συνεχίζουν να εξελίσσονται. Το βασικό ερώτημα του ψηφιακού μετασχηματισμού είναι αν εσείς δίνετε αρκετή προσοχή στις τεχνολογικές αλλαγές, οι οποίες αλλάζουν τις προσδοκίες των πελατών, των συνεργατών και των υπαλλήλων σας, ή αφήνετε έναν ανταγωνιστή σας ή μια νεοσύστατη εταιρεία να ανταποκριθεί πρώτη σε αυτές τις τεχνολογικές αλλαγές και στις συνέπειές τους;

 

  • Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν αφορά τη γενικότερη έννοια του μετασχηματισμού.

 

Η αναζήτηση ορισμών για τη λέξη «μετασχηματισμός» μας δείχνει ότι όλοι παρουσιάζουν ένα

κοινό χαρακτηριστικό. Όλοι ορίζουν τον μετασχηματισμό ως μια μοναδική διαδικασία που

συμβαίνει και στη συνέχεια ολοκληρώνεται.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός, ωστόσο, δεν λειτουργεί κατ’ αυτόν τον τρόπο. Δεν είναι μια διαδικασία που θα είναι ποτέ πλήρης, τουλάχιστον όχι στο εγγύς μέλλον.

Ως εκ τούτου, ο ψηφιακός μετασχηματισμός περιγράφεται καλύτερα ως μια συνεχής προσαρμογή σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Η ανάγκη για μετασχηματισμό δεν θα μειωθεί, ακόμα κι αν μεταμορφωθείτε με επιτυχία. Περιλαμβάνει τη συνεχή ανάλυση του περιβάλλοντος για την αναγνώριση των εξελισσόμενων τάσεων, τον συνεχή πειραματισμό για τον προσδιορισμό του τρόπου αποτελεσματικής ανταπόκρισης σε αυτές τις τάσεις και, στη συνέχεια, την υλοποίηση πειραμάτων που αποδείχθηκαν επιτυχημένα.

  • Τι είναι λοιπόν ο ψηφιακός μετασχηματισμός;

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι μια ευρεία επιχειρηματική στρατηγική, εφαρμόσιμη σε όλους τους κλάδους, για την επίλυση παλαιών και νέων επιχειρηματικών προκλήσεων και τη δημιουργία νέων ευκαιριών μέσω της χρήσης της τεχνολογίας. Απαιτεί αποδοχή εντελώς νέων τρόπων εργασίας και παροχής λύσεων & αξίας στους πελάτες.

Έτσι, ο ψηφιακός  μετασχηματισμός είναι «καλά νέα», όσο και «άσχημα νέα» για κάποια εταιρεία και όλο αυτό εξαρτάται από τις ικανότητές της.

Είναι «καλά νέα» με την έννοια ότι όλες οι εταιρείες μπορούν να κάνουν τους απαραίτητους τύπους αλλαγών για να γίνουν πιο ώριμες ψηφιακά. Οι ψηφιακά ώριμες εταιρείες εμφανίζουν ορισμένες ομοιότητες που δεν έχουν καμία σχέση με την τεχνολογία. Στις ψηφιακά ώριμες εταιρείες οι εργαζόμενοι από διάφορα τμήματα, εργάζονται σε διαφορετικές ομάδες χωρίς διαχωριστικές γραμμές και έχουν ένα ξεχωριστό σύνολο πολιτιστικών χαρακτηριστικών. Αυτός είναι ο πιο σημαντικός λόγος, για τον οποίο εργαζόμενοι όλων των ηλικιών επιθυμούν να εργαστούν για ψηφιακά ώριμες εταιρείες. Όλες οι εταιρείες μπορούν να αναπτύξουν αυτά τα χαρακτηριστικά.

Είναι όμως και «άσχημα νέα», με την έννοια ότι σχεδόν όλες οι εταιρείες θεωρούν ότι αυτοί οι τύποι αλλαγών είναι δύσκολο να επιτευχθούν στην εταιρική κουλτούρα, στους ανθρώπους και στη δομή των εταιρειών. Οι εταιρείες συνήθως αλλάζουν με πολύ πιο αργούς ρυθμούς απ’ ό,τι η τεχνολογία, και αυτές οι αλλαγές δεν θα συμβούν χωρίς μεγάλη προσπάθεια, από τους διευθυντές μέχρι τη βάση. Επιπλέον, οι εταιρείες με την πάροδο του χρόνου, τείνουν να γίνονται πιο στατικές, οπότε η απαραίτητη προσαρμοστικότητα που χρειάζεται απ’ όλους για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, είναι ένα δύσκολο εγχείρημα και απαιτεί πολλή προσπάθεια και ζήλο.

 

Γιώργος Λαμπανάρης