Πρώτα το όραμα και μετά η εφαρμογή.
Το όραμα δίνει μια σαφή κατανόηση στους υπαλλήλους, στους πελάτες και στους επενδυτές προς τα πού πηγαίνει η εταιρεία και με αυτόν τον τρόπο συνειδητοποιούν και οι ίδιοι, πώς μπορούν να βοηθήσουν και να συμμετάσχουν σε αυτό το ταξίδι. Πολλές φορές τα ανώτερα στελέχη της διοίκησης αντιλαμβάνονται την αλλαγή που έρχεται παρακολουθώντας την αγορά και τον ανταγωνισμό και ετοιμάζονται να αλλάξουν πορεία. Οι εργαζόμενοι όμως, που ζουν την καθημερινότητά τους ίσως θα χρειαστεί να πειστούν για την αναγκαιότητα της αλλαγής, έτσι ώστε να την ακολουθήσουν.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός για τους περισσότερους εργαζόμενους είναι απλώς μια άλλη αλλαγή, και οι εργαζόμενοι γνωρίζουν ότι οι αλλαγές είναι δύσκολες και μερικές φορές ακόμη και επικίνδυνες, για τις εταιρίες αλλά και για τους ίδιους, φοβούμενοι ότι υπάρχει πιθανότητα να χάσουν και την δουλειά τους. Στις περισσότερες εταιρίες με τις οποίες έχω συνεργαστεί, έχω δει τους υπαλλήλους της εταιρείας να πιστεύουν ότι αυτός ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι κάτι που θα εξαφανιστεί, ή κάτι που θα χρειαστεί μια ζωή για να γίνει. Μεταξύ όλων των περιπτώσεων που έχω μελετήσει και αυτών που έχω συμμετάσχει προσωπικά, καμία εταιρεία δεν έχει ξεκινήσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό της με την εξαρχής βοήθεια από τη βάση των εργαζομένων της. Όλα αρχίζουν από τους ηγέτες και το δικό τους ψηφιακό όραμα για την εταιρεία.
Λοιπόν, πόσο σημαντικό είναι το να έχει ένας διευθυντής ένα συγκριμένο ψηφιακό όραμα για την εταιρεία του; Πόσο συχνά οι ηγέτες έχουν ένα ξεκάθαρο ψηφιακό όραμα για τις εταιρείες τους και μπορούν και το μοιράζονται ξεκάθαρα με τους υπόλοιπους εργαζόμενους; Μπορούν οι διευθυντές να έχουν ένα ψηφιακό όραμα, αν δεν έχουν βαθιά γνώση του συγκριμένου αντικειμένου και δεν έχουν σχέση με τις ψηφιακές τεχνολογίες;
Όσες από τις εταιρίες έχουν καταφέρει να ξεκινήσουν να υλοποιούν τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους, ακόμη και τμηματικά, οι ηγέτες τους είχαν ένα ψηφιακό όραμα γι’ αυτές, μπόρεσαν να το μεταφέρουν στους υπόλοιπους εργαζόμενους και να τους κάνουν υποστηρικτές του οράματος. Βεβαίως όλοι τους, καθώς και οι ομάδες που βρίσκονταν σε ανώτερες θέσεις στην ιεραρχία, είχαν γνώσεις γύρω από τις ψηφιακές τεχνολογίες. Αλλά αυτές οι εταιρίες παγκοσμίως είναι λίγες. Οι περισσότερες είτε έχουν κάποια μόνον από αυτά τα προαπαιτούμενα, ή σχεδόν κανένα και για αυτόν τον λόγο αποτυγχάνουν. Οι ηγέτες των εταιρειών πρέπει να οδηγήσουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό των εταιρειών τους και δεν πρέπει να τον αφήσουν ούτε στα τμήματα της πληροφορικής, ούτε στα τμήματά του ψηφιακού μάρκετινγκ και ούτε μόνον σε εξωτερικούς συμβούλους.
Τι είναι λοιπόν το ψηφιακό όραμα και πως κάποιος μπορεί να το συλλάβει;
Βεβαίως, για να μπορέσουν οι ηγέτες να δημιουργήσουν ένα ψηφιακό όραμα για την εταιρεία τους πρέπει να έχουν προηγμένες γνώσεις σχετικά με τις ψηφιακές τεχνολογίες, ή έναν ελάχιστο έστω βαθμό επάρκειας, ενώ τουλάχιστον ένα η δύο από τα μέλη της ομάδας τους να έχουν εκ των προτέρων μια υψηλού επιπέδου κατανόηση του ψηφιακού κόσμου και των ψηφιακών τεχνολογιών. Οι ηγέτες και η ομάδα διοίκησης πρέπει να έχουν δεξιότητες κατάλληλες για να διοικήσουν την εταιρεία σωστά, και στον ψηφιακό κόσμο όπως και στον αναλογικό. Οι ηγέτες πρέπει να ξέρουν ότι οι δεξιότητες που τους έκαναν σπουδαίους στον αναλογικό κόσμο δεν θα τους βοηθήσουν στον ψηφιακό. Αυτός είναι ένας άλλος κόσμος, που χρειάζεται άλλου είδους δεξιότητες, τις ψηφιακές δεξιότητες.
Πώς μπορούν λοιπόν, οι διευθυντές των εταιρειών, να οραματιστούν το ψηφιακό μέλλον της εταιρείας τους; Μέσα από τις μελέτες και έρευνες που έχω κάνει τα τελευταία τρία χρόνια γύρω από το θέμα του ψηφιακού μετασχηματισμού μιας παραδοσιακής εταιρείας, προτείνω μια συγκριμένη διαδικασία με συγκριμένα βήματα, που πρέπει να ακολουθήσουν οι διευθυντές των παραδοσιακών εταιρειών, για να μπορέσουν να αρχίσουν να οραματίζονται το ψηφιακό μέλλον των εταιρειών τους. Εξαίρεση ίσως αποτελούν οι διευθυντές που γνωρίζουν το θέμα σε βάθος και έχουν γνώση και προηγούμενη εμπειρία υλοποίησης ενός ψηφιακού μετασχηματισμού σε παραδοσιακή εταιρεία. Αυτοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον δικό τους τρόπο και μέθοδο. Για όλους τους άλλους, τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθήσουν για να εφαρμόσουν τη διαδικασία που προτείνει αυτό το βιβλίο είναι τα εξής:
- Κατανοήστε τις υπάρχουσες ψηφιακές τεχνολογίες, αναλύστε τις δυνατότητές τους και δείτε πώς ταιριάζουν στην εταιρεία σας.
- Χρησιμοποιήστε τις ψηφιακές τεχνολογίες για να μάθετε τι θέλουν οι πελάτες και πώς η εταιρεία μπορεί να προσφέρει μια νέα πρόταση αξίας με τη βοήθεια των τεχνολογιών αυτών.
- Χρησιμοποιήστε τις ψηφιακές τεχνολογίες για να επαναπροσδιορίσετε τις λειτουργίες της εταιρείας.
- Χρησιμοποιήστε τις ψηφιακές τεχνολογίες για να αναπτύξετε την εμπειρία των πελατών.
- Χρησιμοποιήστε τις ψηφιακές τεχνολογίες για να επανασχεδιάσετε το επιχειρηματικό μοντέλο της εταιρείας.
Η τελική προσέγγιση που θα ακολουθήσει οποιοσδήποτε ηγέτης και οι συνδυασμοί που πρόκειται να χρησιμοποιήσει κατά τη διάρκεια της διαδικασίας της δημιουργίας ενός ψηφιακού οράματος για την εταιρεία, εξαρτάται από τις δυνατότητες και την κατάσταση της εταιρείας. Για παράδειγμα, εάν μια εταιρεία έχει προβλήματα με τις λειτουργίες της, δεν μπορεί να κινηθεί και να πει ότι, το ψηφιακό της όραμα είναι να αλλάξει την εμπειρία των πελατών και να ευχαριστήσει τους πελάτες. Αυτό είναι αδύνατον επειδή οι καλές λειτουργίες είναι η βασική προϋπόθεση για όλα τα άλλα.
Γιώργος Λαμπανάρης
