Στην ψηφιακή εποχή οι ηγέτες των επιχειρήσεων πρέπει, κατ’ αρχήν, να θέλουν οι εταιρείες τους να γίνουν πιο καινοτόμες. Πρέπει να θέλουν οι άνθρωποί τους να έχουν επιχειρηματικό πνεύμα, να είναι πιο γρήγοροι σε ότι κι αν κάνουν, να έχουν την άνωθεν εξουσιοδότηση για να παίρνουν πρωτοβουλίες και να είναι πιο συνεργατικοί.
Οι εταιρίες πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο που λειτουργούν, το πώς δουλεύουν και το πώς σκέφτονται οι εργαζόμενοι για τη δουλειά τους. Για να κάνουν αυτού του τύπου τις θεμελιώδους σημασίας αλλαγές, οι ηγέτες των εταιρειών πρέπει πρώτα να δώσουν στους ανθρώπους που είναι επιφορτισμένοι για τις αλλαγές αυτές, την ελευθερία να εργάζονται έξω από τις παραδοσιακές γραφειοκρατικές δομές που θέτουν πολλές παραδοσιακές εταιρείες. Οι ομάδες καινοτομίας θα πρέπει με κάποιους τρόπους να απομονωθούν και να προστατευθούν από την παλαιά εταιρική σκέψη, για να είναι σε θέση να καινοτομήσουν και να προχωρήσουν γρηγορότερα στα πειράματά τους.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν μπορεί να είναι απλώς μια εντολή για αλλαγή με κατεύθυνση από πάνω προς τα κάτω. Θα πρέπει να περιλαμβάνει και να δημιουργεί τις συνθήκες κάτω από τις οποίες οι υπάλληλοι της εταιρείας θα αρχίσουν να σκέφτονται και να εργάζονται διαφορετικά, ώστε να οδηγούν τις αλλαγές στην εταιρεία επίσης και από κάτω προς τα πάνω.
Στο τέλος της ημέρας οι διευθυντές των εταιρειών δεν πρέπει να ξεχνούν ότι, πολλά έχουν να κάνουν με το ταλέντο. Το ταλέντο, σύμφωνα με τους ειδικούς, έχει δύο πλευρές. Η μία είναι οι δεξιότητες και η άλλη είναι η στάση απέναντι στα πράγματα. Βεβαίως οι διευθυντές των εταιρειών τα γνωρίζουν όλα αυτά, απλώς μερικές φορές ξεχνούν τον δεύτερο παράγοντα, τη στάση. Με τη σωστή στάση και το κατάλληλο μαθησιακό υπόβαθρο, οι άνθρωποι μπορούν να αρχίσουν να αναπτύσσουν τις δεξιότητες που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν τις αλλαγές που γίνονται στην ψηφιακή εποχή. Άτομα με αυτή τη νοοτροπία υπάρχουν σε κάθε επιχείρηση, απλώς πρέπει να τα ανακαλύψουμε και να τα εκπαιδεύσουμε. Κι αυτό, διότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε όλους τους εργαζόμενους μιας εταιρείας, επειδή οι δεξιότητές τους είναι πλέον παρωχημένες και δεν είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν την ψηφιακή εποχή. Τουλάχιστον όχι μονομιάς.
Εάν θέλετε να γίνετε ψηφιακή εταιρεία και θα έλεγα ότι, μακροπρόθεσμα, δεν έχετε άλλη επιλογή: Πρώτον, θα πρέπει να αλλάξετε τον τρόπο που διαχειρίζεστε την εταιρεία και τους ανθρώπους σας. Δεύτερον, να προσαρμόσετε στην ψηφιακή εποχή τις δεξιότητες που αναπτύσσετε και κτίζετε για την εταιρεία σας, για τους ανθρώπους σας και ειδικά για εσάς τους ίδιους, ως άτομα του ψηφιακού κόσμου και ως επαγγελματίες τις ψηφιακής εποχής. Η αλήθεια είναι ότι χωρίς ψηφιακό αρχηγό, χωρίς αρχηγό που ζει και απολαμβάνει τον ψηφιακό κόσμο, καμία εταιρεία δεν μπορεί να μεταφερθεί στην ψηφιακή εποχή και να αλλάξει το παραδοσιακό της επιχειρηματικό μοντέλο.
Οποιοδήποτε επιχειρηματικό μοντέλο, είτε αφορά στον αναλογικό κόσμο είτε στον ψηφιακό, χωρίς το σωστό πλαίσιο διοίκησης και ανάπτυξης, το οποίο βασίζεται σε συγκεκριμένες αρχές διοίκησης των πόρων της εταιρείας (ανθρώπινοι, οικονομικοί, τεχνολογικοί) δεν θα επιτύχει και δεν θα φέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Φυσικά οι διευθυντές, ενώ χρησιμοποιούν αυτό το συγκεκριμένο πλαίσιο διοίκησης και ανάπτυξης, πρέπει παράλληλα να συνεχίσουν να διοικούν τις εταιρείες τους με βάση την αποτελεσματικότητα, την αποδοτικότητα και την αριστεία των λειτουργιών τους. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται διαδικασίες, κανόνες και ένα μοντέλο διοίκησης που στηρίζει την υλοποίησή του από την κορυφή προς την βάση, το οποίο όμως συγκεκριμένο μοντέλο σταματά την ταχύτητα αλλαγής που χρειάζεται να έχουν οι εταιρίες για να γίνουν ψηφιακές και να προσαρμοστούν στον ψηφιακό κόσμο. Τώρα, αυτά τα δύο ( ταχύτητα για αλλαγή και συμπαγής διοίκηση) είναι δύο πράγματα αντίθετα το ένα προς το άλλο, και εδώ είναι το πρόβλημα για τις περισσότερες εταιρείες. Αυτό συμβαίνει επειδή ενώ από τη μια πλευρά η εφαρμογή ψηφιακών τεχνολογιών σε μια εταιρεία απαιτεί αυστηρές ηγετικές ικανότητες με κεντρική διαχείριση, από την άλλη πλευρά η επιτυχία της ψηφιακής πορείας μιας επιχείρησης απαιτεί από όλους τους εργαζόμενους να ενδυναμωθούν και να έχουν κατανεμημένες ευθύνες. Επειδή λοιπόν οι εταιρείες πρέπει να πορευθούν προς ένα υβριδικό μοντέλο διοίκησης, πρέπει να αλλάξουν τους κανόνες.
Οι τεχνολογίες και πάλι έρχονται να πάρουν τη θέση τους και να βοηθήσουν στη δημιουργία των καινούργιων μοντέλων διοίκησης. Οι ψηφιακές τεχνολογίες (social, mobile, analytics, cloud, internet of things, artificial intelligence, blockchain, machine learning και πολλές άλλες…) μπορούν να βοηθήσουν τους διευθυντές των εταιρειών να δημιουργήσουν το καινούργιο μοντέλο διοίκησης της εταιρείας τους . Για να μπορέσει ένας μάνατζερ να οδηγήσει και να κατευθύνει την εταιρεία του και την ομάδα του στην ψηφιακή εποχή, πρέπει να έχει ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό μοντέλο διοίκησης. Το συγκεκριμένο σύστημα διοίκησης πρέπει να έχει όλα εκείνα τα στοιχεία και τις αξίες που αντιπροσωπεύουν την ψηφιακή εποχή και τους ανθρώπους της. Τότε μόνον θα μπορέσει ο κάθε μάνατζερ να διαχειριστεί καταλλήλως όλους τους εταιρικούς πόρους (ανθρώπινο δυναμικό και τεχνολογία) έτσι ώστε να οδηγήσει την εταιρεία του στην ψηφιακή εποχή.
Γιώργος Λαμπανάρης